Finlandiya’da Okul Öncesi Eğitim

Finlandiya’da okul öncesi eğitim.. Avrupa’da son 16 yılın en başarılı eğitim sistemi, Finlandiya Eğitim Sistemi seçilmiştir. Finler eğitim işini çözdüler ama nasıl? Aslında tüm detaylar ortada ama uygulama aşamasına geçmek asıl meseledir. Okul öncesi eğitim uygulamaları bu işin püf noktalarından birisi.

Finlandiya Halkı Gerçek Okur Yazar

Mart 2016 tarihinde Amerikan’ın Central Connecticut State Üniversitesi tarafından yapılan araştırmanın sonucuna göre Finlandiyalılar, en fazla okur yazara sahip halk olarak açıklanmıştır. Bu araştırma bildiğimiz düz anlamıyla okur yazar oranından bashetmiyor. Bahsedilen konu, okur yazarların edebi doluluğu aynı zamanda. Örneğin; Türkiye halkı genelde dilbilgisini günlük yaşantısına yansıtmaz. Edebi yayımları takip eden, çokca okuyan insan sayısı bizde çok çok azdır nüfusa oranla. Finlandiya’da edebi yönü olan vatandaş sayısı nüfuslarına oranla oldukça yüksektir. Bu oranla da dünya çapında birinciliği hakedip de almış oluyorlar değil mi!

Finlandiya’da Okul Öncesi Eğitim

Diğer bir ilginç nokta ise okul öncesi eğitim alanında karşımıza çıkmakta. Okul öncesi eğitim sınıflarında okuyan her 4 çocuğa bir öğretmen düşmekte. Türkiye’de bu özel eğitim sınıflarında uygulanmaya çalışılıyor. Büyük oranda da bu hedef tutturuluyor. Ama okul öncesi eğitim alan öğrencilerin 4 tanesine bir öğretmen verilmesi bizde müsriflik olarak algılanacaktır. En ciddi okul öncesi eğitim veren, kar amacı gütmeyen devlet kurumları bile bir sınıfta bir öğretmene ortalama 20 öğrenci veriyor. Yani okul öncesi eğitim verilen 1-7 yaş aralığındaki öğrenciler, öğretmen ve dolayısıyla eğitim yönünden çok çok şanslılar. Öğretmen daha özele inebilir, çocuğun geleceği için çok önemli olabilecek detaylar kaçırılmamış olabilir. Ve bu paralelde diğer bir çok fayda gözlemlenebilir böyle olunca.

Okul Öncesi Eğitime Katılım Yüksek

Okul öncesi eğitimde de Finlandiya’nın başarısı tesadüf değil. Finlandiya’da okul öncesi eğitim e çok büyük önem veriliyor. 1 – 3 yaşlarındaki çocukların yüzde 40’ı, 3 – 5 yaşlarındaki çocukların yüzde 75’i anaokuluna gidiyor. Altı yaşındaki çocuklar içinse tercihe bağlı olarak anaokuluna katılım oranı yüzde 98 gibi yüksek rakamlarda.

Yaratıcılık, Problem Çözme ve Keyif Alma

Okul öncesi eğitim ülkemizde oyun, eğlence, sosyalleşme gibi anlamlara gelse de Finlandiya’da oyun gerçek bir öğretim yöntemi, araç olarak karşımıza çıkıyor. Finlandiya’da okul öncesi eğitim sisteminde okula alışma amacı güdülmekte ancak yaratıcılığı geliştiren oyunlar okul öncesi eğitimin özünü oluşturmaktadır. Okul ve eğitim ortamı hem eğlenceli hale getiriliyor hem de çocukların ilerleyen yaşlarda okuldan ve öğrenme isteğinden uzaklaşmaması hedefleniyor. Ağaç yaşken eğilir sözü misali Finliler çocuklarının okula tutumlarını hep kontrol altında tutuyorlar. Aslında ne kadar da gözden kaçırılmaması gereken bir nokta. Sonuçta biliyoruz ki kişi istedikten sonra olmayacak şey yok. Çocuklarımız yeter ki istesinler..

Çocuğa Müfredatı Yüklememek

Ders müfredatlarına yani bizdeki İlkokul düzeyine geçiş yaşı olarak 7 yaşın erken olduğu düşünülmektedir. Okula başlama yaşı 7 olsa da bu yaşında müfredatlar ile tanışma anlamında erken olduğu görüşü hakim. Müfredat derslerinin uygulanması yerine okul öncesi dönemde verilmeye çalışılan öğrenme becerilerine ilkokul seviyesinde devam ediliyor. Yani yaratıcılık, dikkat süresi, konsantrasyon ve problem çözme yeteneği gibi beceriler üzerinde duruluyor hala. Bu bakış açısı ve beceriler, bireyin her yaşta anlamlı, verimli, sorgulayan, araştıran, eğitimden zevk alan bir kişi olarak eğitime yaklaşmasını sağlıyor. Finlandiya’da okul öncesi eğitim döneminde müfredattan uzak kalınması; az ders saati, az ödev ve az stresli öğrenciler olarak daha anlamlı bir eğitim sunuyor.

Sosyal Kültürel Gelişime Dikkat

Finlandiya eğitim sistemi içinde sosyal kültürel gelişime çok önem verilmektedir. Bizde birey ortaokul ve sonrasında sosyal kültürel anlamda gelişmeler göstermektedir. Ancak Finlandiyalılar bu gelişimi erken çocukluk dönemine kadar indirerek bazı kültürel sorunları ortaya çıkmadan engellemişlerdir. Örneğin bir şekilde aile ortamında veya çevresinde, yaşadıkları toplumun kurallarına adapte olanlar ilerleyen yaşlarda toplumsal çatışma yaşamazlar. Veya yaşama oranları azdır. Ancak toplum kurallarından uzak yetişen, sosyal ve kültürel yapıyı tanımamış bir çocuk ilerleyen yaşlarda toplumsal adaptasyon sorunu yaşayabilir. Finlandiya eğitim sistemi, bu işi şansa bırakmıyor. Değişik gelişim dönemlerinde alınacak bu kültürleme sürecini formal olarak Finlandiya’da okul öncesi eğitim döneminde vererek ilerleyen yıllardaki birey toplum sorunlarını önleme amacını öne çıkarıyor.

Finlandiya’da Okul Öncesi Eğitim & Türkiye’de Okul Öncesi Eğitim

Finlandiya’da okul öncesi eğitim bir çok açıdan iyi örneklerle dolu bir sistem. Türkiye, her dönem başka başka sorunlarla uğraşırken yukarıdaki detayların ülkemizde uygulanabileceğini pek düşünemiyorum. Hala eğitim sistemimiz oturmuş değil. Daha doğrusu ne olduğu bile belli değil. Çok acı ama gerçek bu. Eğitimi omuzlarında taşıyacak öğretmenlerin sorunlarını bile çözmemişken sıra nasıl erken çocukluk dönemi eğitimine gelsin ki.. Kaybettiğimiz zaman mı diyelim yoksa bizden çalınan zaman mı bilemiyorum ama çocuklarımızın geleceğinden kaybediyoruz her geçen gün.