Özel eğitim, gerçekten de dışarıdan görüldüğü gibi zor bir çalışma alanı. Engelli öğrenciler ile çalışmak birçok açıdan standartların üzerinde efor sarf etmeyi gerektiriyor. Belki öğrencilerin ortak noktaları var; zihinsel engelliler genel olarak bakıldığında.. Ancak hepsi birbirinden epeyce de farklılar.
Genelde zeka geriliği olan çocukların hastane raporu ile aldıkları bir tanıları vardır. Otizm, Down Sendromu, Zihinsel Yetersizlik ve bunlara ek başka tanılar vardır. Bu tanıların ortak noktası mental retardasyon dediğimiz zihinsel engel durumudur. Otizm’de engel derecesi kendine has iken down sendromunda da tipler vardır. Zihinsel engellilerde ise zeka oranına göre hafif düzey, orta düzey, ağır düzey ve çok ağır düzey zihinsel engel bölümleri vardır.
Tüm bunlar işin ölçme değerlendirme boyutu ile ilgilidir. Uygun özel eğitim kurumu veya ortamlarına yerleştirme ile ilgili süreçler için olmazsa olmaz süreçlerdir. Ancak bundan çok daha ötesi ise eğitim kısmıdır. Zihinsel engelli bir çocukla çalışmak çok değişken durumlar doğurabilir. Her çocuk özünde engel sahibi olsa da kendine has tutum ve davranışları olabilmektedir.
Bir çocuk dönen materyallere takıntılı ise diğeri tam tersi hareket veya durumlara takıntılı olabilir. Bazısı sese aşırı duyarlı bazısı ise aşırı duyarsız olabilir. Birisi bilgisayar ekranından gözünü alamaz diğerinin ise ekran gözüne sokulsa ona bakmaz.
Bazı özel çocuklar, hiç susmazken bazıları ise dilini yutmuş gibi tek kelime etmez. Bazısı sürekli sarılma ihtiyacı hissederken bir diğeri tensel temas olduğunda hırçınlaşır.
Ve normal gelişim gösteren çocuklarda olduğu gibi engel derece ve türlerinin izin verdiği ölçüde özel eğitim öğrencilerinin de hayalleri ve istekleri vardır. Normalleşme için eğitirmcinin normal davranabileceği şartlar oluşabilmektedir. Engelli deyip de geçilemeyecek durumlar vardır.
Her çocuk kendine özeldir. Engelli çocuklar da kendine özeldir. Dışarıdan bakıldığında hepsi aynı kategoride görülse de işin içine girildiğinde hepsinin bambaşka yapılarda olduğu görülür.
Bu yazıyı, özel eğitime içeriden bir bakış olması için yazdım ve paylaşmak istedim. Özel eğitim zordur çünkü her özel çocuk için ona özel ortamlar sunulması gerekir. Eğitim ortamı ona göre düzenlenir. Kısacası her özel çocuk farklı bir dünyadır. Birisi sizi çok zorlar bir diğeri ise sevgisiyle ve değişik bakış açısıyla sizi hamur gibi yapar, yumuşatır; mutlandırır!